«ŞEHİD ÜSTAD MUTAHHARİ'NİN HAYATI»

Mütahhari, 1919 yılında Horasan iline bağlı Feriman kasabasında dünyaya gelmiştir. Babası bu ilde herkesin saygı duyduğu büyük din alimlerinden merhum Şeyh Muhammed Hüseyn Mutahhari'dir.

Mütahhari ilk öğrenimine Feriman Medresesinde baş­lamış, 1932 yılında henüz 12 yaşında iken Meşhed'e gide­rek İslâmî ilimlerin ilk eğitimi ile mantık, felsefe, İslâm hukuku ve Arap edebiyatı eğitimini bu şehirde sürdürmüş­tür. 18 yaşında Kum kentine girmiş, burada Ayetullah Munteziri ile aynı odayı paylaşmıştır. Üstad 1940 yılında; Ayetullah-el-Üzma İmam Humeyni'nin derslerine katılmaya başlamış ve oniki yıl boyunca onun yanında onun ilim ve irfanından yararlanmıştır.

Mütahhari 1952 yılında Kum'dan Tahran'a gitmiş, aynı yıl Horasan'ın meşhur alimlerinden Merhum Ayetullah Rohani'nin, kızı ile evlenmiş ve Tahran'daki Medrese-i Mervi'de «İslâm Felsefesi» dalında ders vermeğe başlamıştır.

Üstad'ın ilk makalesi 1953 yılında Kum kentinde ya­yınlanan «Hikmet» dergisinde çıkmıştır. 1955 yılında ise metnini Merhum Ayetullah Tabatabaî'nin ders notlarının oluşturduğu «Felsefe ve Realizm Metodu» adlı kitap üsta­dın önsöz ve dipnot açıklamaları ile basılmıştır. Bu kitap o günkü aydınlar ve eğitim görmüşler arasında çok ilgi gör­müştür. Aynı yıl (1955) Tahran Üniversitesince İlahiyat Fa­kültesinde «Maarif-i İslâmî» dersleri vermek üzere davet edilmiş, bu yıldan itibaren yirmi iki yıl boyunca İslâmî Fel­sefe, Hikmet ve diğer İslâmî ilimler dalında dersler vermiş ve yıllar boyu üniversitenin İslâmî Felsefe ve Hikmet Bölümü sorumluluğunu üzerine almıştır.

Üstat buhranlı geçen 1955 -1977 yılları arasında üni­versiteli öğrenciler, İslâmî dernekler ve ilmî kuruluşların isteği üzerine çeşitli konferanslar düzenlemiş, birçok İs­lâmî meseleyi cesaretle ele alıp incelemiştir. Özellikle toplumumuzun bugünkü ihtiyaçlarına tatbik edilebilecek meseleler hakkında geniş araştırmalar yapmış ve bu alan­larda çok sayıda değerli eserler yazmıştır. Birçoğu İngiliz­ce ve Arapçaya da tercüme edilen bu eserlerden «Doğru­ların Öyküsü» adlı kitabı 1965 yılında Birleşmiş Milletler Unesko teşkilatınca ödül kazanmış ve yılın en iyi kitabı seçilmiştir.

Üstat 1963 yılında İmam Humeyni önderliğinde başla­tılan «(5 Haziran) Kıyamı» sırasında Savak ajanlarınca ya­kalanarak hapsedilmiş, ancak halkın baskısı ve diğer kent­lerden âlimlerin Tahran'a gelmesiyle rejim; hapishaneler­deki mahpusların serbest bırakılmasına zorlanmış ve Üstat Mutahhari de 45 gün sonra serbest bırakılmıştır.

1964 yılında «Mübariz Ruhaniler Topluluğu»na girmiş, aynı zamanda Tahran ve Kum İlim Havzası'nda İmam Humeyni'nin fikrî temsilciliğini de üstlenmiştir.

1979 yılı Behmen (Şubat) ayında Müslüman İran hal­kının mukaddes İslâm İnkılâbı’nı gerçekleştirdiği sırada in­kılap rehberi İmam Humeyni tarafından, İnkılap Şurası üye­liğine tayin edilmiştir.

Nihayet; mutahhari gibi İslâmî düşünürlerinin varlığı­na tahammül edemeyen İslâm düşmanları (3 Mayıs 1979) gecesi saat 22.40'da Üstat Mutahhari'yi ümmetin mese­leleri ile ilgili bir toplantıdan çıkarken şehid etmişlerdir.

İnsaniyet Mektebi, Murteza Mutahhari, Berae yayınları, çeviren: Abdullah selim, 1986 Ankara.